بادرنجبویه

بادرنجبویه

استرس که به جان آدم می‌افتد مشکلاتی مانند بی‌خوابی، گرفتگی عضلات، معده درد، عصبانیت و تبخال و غیره نیز بروز می‌کنند. اگر این استرس‌های روزمره و فشارهای عصبی که روی تک‌تک ما هست رفع نشود خدا می‌داند چه بلایی سر سلول‌ها و اعضای بدن خواهد آمد.

استرس و عصبانیت جزو عواملی هستند که رادیکال‌های آزاد را فعال کرده و به جان بدن می‌اندازند. پس لازم است هر طوری شده آرامش را به بدن بازگرداند.

گیاه بادرنجبویه که به نام ملیسا نیز معروف است یکی از آن گیاهان آرام‌بخش است که به طور طبیعی روی سیستم عصبی تأثیر گذاشته و باعث آرامش می‌شود. در این مطلب چند خاصیت مهم این گیاه را عنوان می‌کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.

بادْرَنجبویه یا بادَرشبی  (نام علمی: Dracocephalum) نام یک سرده از تیره نعناعیان است.

این گیاه از راسته نعناسانان (Lamiales) و تیره نعناعیان (Lamiaceaes) است که بین ماه‌های تیر و امرداد گل می‌دهد. رویشگاه اصلی این گیاه قسمت وسیعی از شرق مدیترانه است. امروزه به منظور بهره‌برداری‌های تزیینی و طبی و تولید عسل، این گیاه را در باغ‌ها و مزارع کشت می‌کنند.

ویژگی‌ها

ساقه‌های گیاهان این سرده راست و چهار گوش بوده و پوشیده از کرک است. از کنار برگ‌هایش، گل‌هایی با کاسبرگ‌های رنگی می‌روید که در وهله اول زرد کم رنگ است، سپس به سفید و در نهایت به بنفش تبدیل می‌شود. می‌توان گفت تمام گیاه، عطر لیموی تندی از خود ساطع می‌کند.

بادرنجبویه یا بادرشبی سرده‌ای است شامل گیاهان علفی یا بوته‌ای چندساله و به‌ندرت یک‌ساله با ساقه‌های پرشمار و برگ‌های تخم‌مرغی یا تخم‌مرغی ـ مثلثی یا تخم‌مرغی ـ مستطیلی و با برگ‌هایی با دندانه‌های منتهی به نوک بلند و خارمانند اغلب در انتها و در حاشیه و کاسهٔ گل لوله‌ای ـ استکانی و دارای ۱۰ تا ۱۵ رگه و لبهٔ زبرین سه‌دندانه‌ای و دندانهٔ میانی پهن‌تر و لبهٔ زیرین دودندانه‌ای، رگه‌های منشعب‌منشعب و شبکه‌مانند، در قاعده در محل زاویهٔ بین دو دندانه ضخیم و دارای تاخوردگی، جام گل آن در محل لبه‌ها پهن و بادکرده و دارای چهار پرچم و فندقچهٔ آن مستطیلی و دارای زائدهٔ غشایی در انتها.

 بادرنجبویه برای مقابله با تپش قلب ناشی از مشکلات عصبی

بادرنجبویه تسکین‌دهنده و آرام‌بخش است. به همین دلیل هم برای مقابله با اضطراب و تشویش و گرفتگی‌های عضلانی مفید است. متأسفانه زمانی که اضطراب و نگرانی بر فرد غلبه می‌کند اسپاسم های عضلانی نیز آزاردهنده می‌شوند. در این شرایط می‌توانید به این گیاه اعتماد کنید. برگ‌های بادرنجبویه روی گیرنده‌های گابا (GABA) تأثیر می‌گذارند. این گیرنده‌ها در عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی کنترل‌کننده‌ی سیستم عصبی اختلال ایجاد می‌کنند به طوری که فعالیت آن‌ها را افزایش داده و به این ترتیب مانع از فعالیت درست سیستم عصبی مرکزی می‌شوند که وظیفه‌ی آرامش عضلات را بر عهده دارد. زمانی که تپش قلب نیز به واسطه‌ی استرس و فشارهای روحی افزایش می‌یابد این گیاه می‌تواند کارساز باشد. برای این کار باید روزانه یک تا دو فنجان دمنوش بادرنجبویه میل کنید. برای تهیه‌ی آن برای هر لیتر آب 4 قاشق غذاخوری از این گیاه کافی است.

بادرنجبویه برای مقابله با بی‌خوابی

بادرنجبویه با ایجاد آرامش عضلانی و رفع گرفتگی آن‌ها به داشتن خواب راحت نیز کمک می‌کند. در سال 1992، نتایج یک پژوهش نشان داد که بادرنجبویه به همراه گیاه سنبل‌الطیب (والریان) به اندازه‌ی داروهای خواب‌آور موثرند. برای رفع بی خوابی‌های ناشی از استرس و فشارهای عصبی نیز می‌توانید روزانه 1 تا 2 فنجان دمنوش بادرنجبویه میل کنید. برای هر لیتر آب 4 قاشق غذاخوری از این گیاه کافی است. افراد بزرگسال همچنین می‌توانند پشت گردن خود را با روغن گیاهی بادرنجبویه ماساژ دهند. برای این کار یک تا دو قطره از روغن را با کمی روغن جوجوبا مخلوط کرده و پشت گردن خود را ماساژ دهید.

بادرنجبویه برای رفع اسپاسم‌های معده و روده

زمانی که بدن تحت استرس و فشارهای عصبی قرار می‌گیرد عضلات معده و روده نیز در امان نمی‌مانند و دچار گرفتگی و اسپاسم می‌شوند. بادرنجبویه علاوه بر رفع این اسپاسم‌ها باعث کاهش سنگینی معده شده و به کبد کمک می‌کند تا صفرای بیشتری تولید کند. برگ‌های این گیاه برای کودکانی که قولنج می‌کنند مفید است. البته قبل از مصرف بهتر است نظر پزشک یا عطاری را جویا شوید. در حالت کلی از دمنوش این گیاه برای بچه‌هایی که دچار قولنج می‌شوند استفاده می‌شود. به این ترتیب که برای هر کیلوگرم وزن کودک یک قاشق چای‌خوری از این دمنوش کافی است. برای رفع اسپاسم معده و روده‌ی خودتان نیز روزی یک تا دو فنجان از این دمنوش را میل کنید.

مواد مغذی بادرنجبویه

مفیدترین بخش این گیاه برگ‌های آن هستند. برگ‌های بادرنجبویه عطر تندی شبیه به لیمو ساطع می‌کنند که می‌توانید از آن به‌عنوان طعم‌دهنده در چای استفاده کنید. از این گیاه می‌توان روغن معطر درست کرد و برای دفع حشرات به‌کار برد. برخی افراد حتی از آن خمیردندان خانگی درست می‌کنند.

روغن بادرنجبویه

کمپرس، پماد و روغن حاصل از این گیاه جهت دفع حشرات و درمان زخم نیش آنها و رفع تنش عصبی، از زمان ابن سینا تجویز شده است. گیاه پزشکان و عطاران، روغن بادرنجبویه را برای از بین بردن افسردگی، نگرانی، بی قراری و سردردهای عصبی تجویز می‌کنند.

از آنجا که روغن این گیاه عامل اصلی درمانی گیاه است، توصیه شده است که از مصرف خشک شده‌ گیاه خودداری و تازه آن استفاده شود.

هر چند که این گیاه هم همانند بسیاری از گیاهان دارویی دارای خواص مفید است، ولی از مصرف بیش از اندازه آن باید خودداری کنید و در صورت داشتن یک بیماری خاص و مصرف یک داروی خاص از مصرف خودسرانه آن پرهیز نمایید و قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.

جوشانده یا شربت بادرنجبویه

جوشانده یا شربت آن برای تقویت معده ، کبد و ازدیاد هوش و حافظه تجویز می شود. همچنین برای تنگی نفس و برای استحکام لثه و دندان ها مفید است و سکسکه را آرام می کند.

مضرات بادرنجبویه

گیاه بادرنجبویه برای گرم مزاج ها، افراد مبتلا به اختلالات هورمون های تیروئیدی، افرد مبتلا به آب سیاه چشم، افرد حساس به آسپیرین و کودکان مضر است.

زنان باردار و شیرده نباید بادرنجبویه مصرف کنند. مضرات عرق بادرنجبویه نیز مانند گیاه بادرنجبویه است.

بادرنجبویه با داروهای ضد صرع، داروهای باربیتورات مثل فنوباربیتال، داروهای بنزودیازپین مثل آلپرازولام و دیازپام، داروهای خواب آور، ضد افسردگی های سه حلقه ای، متی مازول، پروپیل تیویوراسیل، لوتیروکسین، لووکسیل، دیفن هیدرآمین تداخل دارویی دارد.

از آنجا که روغن گیاه بادرنجبویه عامل اصلی درمان گیاهی است، در همه کتب طب سنتی توصیه شده که از مصرف خشک شده گیاه خودداری و تازه آن استفاده شود. خواص بادرنجبویه تازه به‌حدی است که در اسپانیا برگ تازه آن را با چای معمولی مخلوط و یک نوشیدنی مطبوع تهیه می‌کنند.

از مصرف خودسرانه آن و بدون نظر پزشک خودداری گردد.

به دلیل تداخلات دارویی، در صورت داشتن هر گونه بیماری خاص یا مصرف دارویی خاص، قبل از استفاده از گیاه دارویی با پزشک مشورت شود.

منابع:

ویکی پدیا

بیتوته

اِپُک تایمز

عصر ایران

دانشنامه نمیک از تمامی هنردوستان ،اساتید ایران برای پیشرفت ایران عزیزمان در تمامی زمینه ها دعوت به همکاری می نماید شما عزیزان با با دادن نظر و ارسال اطلاعات تکمیلی خود در این زمینه برای پیشرفت کشور عزیزمان در علم و فن آوری میتوانید باعث پیشرفت و تکامل کشور شوید

راهای ارتباط با ما

ایمیل : info@nmik.ir

برای سهولت ارسال نظرات و ارتقاء دانشنامه شما همچنین میتوانید متن و عکسهای خود را در وات ساپ با این شماره :09014465636 ارسال نمایید.

با تشکر تیم نمیک

نویسنده:حامدخباز

hamed khabaz

See author's posts